توفان شن یا به عبارت صحیح تر، توفان ماسه، عبارت است از صعود پر قدرت ماسه و ذرات گرد و غبار در اثر باد‌های سخت و توفانی که به سمت ارتفاعات به حرکت در می‌آید . توفان‌های شن اغلب در مناطقی از کویر روی می‌دهند که فاقد پوشش گیاهی هستند و یا به خاطر استفاده بی‌رویه، زمین پوشش گیاهی خود را از دست داده است. زمین عاری از گیاه و وزش بادهایی با سرعت زیاد، مهمترین عوامل تشکیل این نوع توفان‌ها هستند. بهره‌برداری بی‌رویه از درختان و پوشش گیاهی، وقوع خشکسالی‌های پیاپی و نیز کاهش سطح سفره‌های آب‌های زیر زمینی منجر به گسترش بیابان‌ها و حرکت ماسه‌های روان می‌شود.
توفان شن، پدیده ای طبیعی و اقلیمی است که در مناطق خشک و نیمه خشک، امری بسیار رایج است . این توفان بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که جبهه هوای ناگهانی در حال عبور است یا زمانی که نیروی باد از میزان آستانه خود بیشتر می‌شود و شن و گرد و خاک را در سطح خشک به هوا بلند می‌کند. در جریان توفان شن، ذرات گرد و خاک با حرکت و معلق شدن خود، باعث فرسایش و ساییدگی تدریجی زمین می‌شوندد و خاک از محلی بلند شده و در محلی دیگر ته نشین می‌شود.
.
اقدامات قبل از وقوع توفان شن
- قبل از وزش شدید باد از رفتن به نواحی کویری و صحرا خودداری کنید.
- قبل از رفتن به مناطقی که خطر توفان شن دارد از وضعیت آب و هوا با خبر شوید.
اقدامات حین وقوع توفان شن
- خونسردی خود را حفظ کنید.
- اگر دچار توفان شن شدید در مقابل وزش باد قرار نگیرید.
- تا پایان توفان، پشت گیاهان، بوته‌ها یا صخره‌ها پناه بگیرید.
- چشم‌ها، سر، صورت و دهان خود را به طور کامل بپوشانید، ذرات شن می‌تواند آسیب‌های بسیار جدی به چشم ها وارد کند.
- در هنگام تنفس مراقب باشید چرا که ذرات گرد و غبار به ریه‌ها و سیستم تنفسی انسان‌ها و حیوانات صدمات جدی وارد می‌آورد.
اگر در حال رانندگی هستید
- سعی کنید در صورت امکان از رانندگی در توفان شن خودداری کنید.
- به علت کم شدن زیاد شعاع دید باید با احتیاط کامل برانید.
- داخل خودرو بمانید و بیرون از آن نروید.
- سر خودروی خود را در جهت وزش باد قرار داده و آن را خاموش کنید.
- گهگاه خودروی خود را روشن کرده و مسافتی کوتاه را به سمت جلو برانید.
- در صورت انباشته شدن شن‌ها روی خودرو، هر از گاهی از آن پیاده شده در حالی که سر و صورت خود را کاملاً پوشانده‌اید، شن و ماسه را کنار بزنید.
.
منابع:
.https://khadem.ir
