آتشفشان حفره‌ای است که از طریق آن مواد مذاب به سطح زمین پرتاب می‌شوند. هرگاه فشار گازهای موجود در این سنگ مذاب بسیار زیاد باشد، فوران روی می‌دهد. این فوران‌ها ممکن است آرام یا انفجاری باشند. در این فوران‌ها گدازه‌های مذاب، گازهای سمی، خاکستر و صخره پرتابی و مواد خمیری وجود دارند.
گدازه‌های مذاب به علت گرمای زیاد ممکن است موجب آتش‌سوزی شوند. این گدازه‌ها هر چیزی را که سر راهشان باشد، تخریب می‌کنند، اما حرکت شان آنقدر کند است که مردم فرصت فرار دارند.
خاکستر تازه آتشفشانی (که از سنگ پودر شده تشکیل می‌شود) ماده‌ای اسیدی، گازدار، پر از گرد و خاک بدبو و فرساینده میباشد. هر چند که این گاز و خاکستر اسیدی برای اغلب افراد بالغ خطری فوری محسوب نمی‌شود، اما در کودکان و سالخوردگان و نیز مبتلایان به بیماری‌های تنفسی شدید موجب بروز مشکلات ریوی خواهد شد. علاوه بر این ماشین‌آلات (از جمله موتورها و تجهیزات الکتریکی) نیز در برابر این خاکستر آسیب‌پذیرند. ترکیب خاکستر آتشفشانی با آب موجب تشکیل ماده‌ای سنگین می‌شود که می‌تواند موجب فروریختن سقف خانه‌ها شود.
فوران آتشفشانی ممکن است با سایر حوادث طبیعی از جمله زمین‌لرزه، جریان گل و لای، ریزش کوه و رانش زمین، باران اسیدی، آتش‌سوزی و (در برخی شرایط خاص) سونامی همراه باشد. در برخی نقاط ایران خطر وقوع آتشفشان چندان دور از انتظار نیست.
.
قبل از وقوع فوران آتشفشان
- یک جفت عینک مخصوص و یک عدد ماسک تنفسی برای هر کدام از اعضای خانواده تهیه کرده و در کیف نجات خود قرار داده شود.
- از احداث منزل در مناطق دارای آتشفشان فعال خودداری شود.
به هنگام وقوع فوران آتشفشان
- باید فوراً منطقه را ترک نمود تا در برابر ترکش‌های آتشفشان، گازهای داغ، انفجارات جانبی و گدازه مایع مصون بود.
- باید مواظب گل و لای در حال حرکت بود. خطر برخورد با جریان گل و لای در مجاورت دره‌ها و هنگام باران سنگین و طولانی مدت افزایش می‌یابد. سرعت حرکت این گل و لای می‌تواند از سرعت دویدن یا راه رفتن افراد بیشتر باشد. قبل از عبور از یک دره یا پل باید به سمت بالادست نگاه کرد، اگر گل و لای درحال نزدیک شدن است از عبور صرف نظر شود.
- از نواحی پست و رودخانه‌ها دوری شود.
مراقبت در برابر خاکسترهای در حال ریزش
- بهتر است پیراهن آستین بلند و شلوار بلند پوشید.
- به جای استفاده از لنزهای تماسی از عینک ایمنی استفاده شود.
- از ماسک صورت یا پارچه مناسب استفاده شود.
- برای جلوگیری از تماس با خاکستر آتشفشان باید از مناطقی که توسط ابر آتشفشان پوشانده شده، دور شد.
- تا اتمام ریزش خاکسترها، بهتر است در خانه ماند، مگر خطر فرو ریختن سقف وجود داشته باشد.
- تمام درها، پنجره‌ها و راه‌های تهویه موجود در خانه را باید مسدود کرد.
- خاکسترهای سنگین نشسته بر سقف خانه و ناودانی‌ها باید پاک شوند.
- از ماشین‌های شخصی و باری در حال حرکت دوری شود. رانندگی موجب جابجایی خاکستر آتشفشان می‌شود. این وضع می‌تواند موجب قفل‌شدن موتور، آسیب‌دید‌ن اجزای متحرک و در نهایت توقف خودرو شود.
- از رانندگی در هوای آغشته به خاکستر آتشفشان خودداری شود، مگر آنکه بسیار ضروری باشد. در صورت اجبار به رانندگی، سرعت خودرو باید حدود ۵۰ کیلومتر بر ساعت یا کمتر باشد.
.
منابع:
.https://khadem.ir
